ابوریحان بیرونی

ابوریحان محمدبن احمدبیرونی،دانشمندبرجسته ایرانی،دررشته های گوناگون دانش،ریاضی،جغرافیا،زمین شناسی،مردم شناسی،فیزیک واختر شناسی،

سرآمد روزگارخودبود او ازنخستین دانشمندانی است که در نوشته های خودبه پیشینه تاریخی یک موضوع علمی پرداخته است. اندازه چگالی 18فلزوسنگ گران بها،اندازه گیری قطرومحیط زمین،شیوه ای نوبرای طراحی نقشه های جغرافیایی،اندازه گیری فاصله بین شهرها،پژوهش درباورهاوتاریخ مردم هندوستان وتهیه فهرست کتاب های زکریای رازی ازکارهای مهم اوست.

زندگی نامه  

ابوریحان بیرونی ،درسوم ذیحجه 362هجری قمری درشهر کاث به دنیا آمد.  

پدرش،ابوجعفرابن علی اندیجانی،اخترشناس دربارخوارزمشاه  بودومادرش، مهرانه، پیشینه مامایی داشت.

ابوریحان خردسال بود که فراگیری دانش را آغازکرد. آشنایی ابوریحان با امیرنصرمنصوربن علی بن عراق،باعث راهیابی او به دربارشد.

بیرونی درسال های پایانی درسال های پایانی سده ی چهارم هجری به گرگان رفت وبه سال391قمری کتاب «آثارالباقیه»رابه نام شمس المعالی نوشت.

این درحالی بود که پیش از آن7کتاب دیگرنوشته وبا ابن سینا نیز نامه نگاری خودرا آغازکرده بود.

بیرونی درسال 400قمری باردیگربه خوارزم برگشت ومدتی دردربار ابوالعباس مأمون زندگی کرد.

بیرونی درلشکرکشی های محمودبه هندوستان همراه او بود ودراین سفرها این سفرها با دانشمندان هندی آشناشدوبا آنان به گفت وگو نشست اوهمچنین زبان سانسکریت را ازانها آموخت.

بیرونی درزمان محمودغزنوی علاوه برچندرصدمهم رساله استخراج- الاوتار رادرسال418وکتاب التفهیم الاوایل صناعه التنجیم رادرسال 420قمری به پایان رساند.

بیرونی در زمان مودود بن نیز ازپشتیبانی پادشاه غزنوی برخورداربودو کتاب الجماهرخودرا به نام او نوشته است.

سرانجام بیرونی درسال های آغازین فرمان روایی جانشین مودود، در رجب440هجری قمری در 77 سالگی در غزنه درگذشت.

گردآورنده:علیرضا مرادپور